Łacińskie maturus znaczy tyle, co dojrzały. Stąd też w naszej kulturze w odniesieniu do matury często używa się określenia egzamin dojrzałości. Do egzaminów maturalnych przystępują uczniowie ostatnich klas liceów i techników, a zaświadczenie o wyniku matury jest dokumentem uprawniającym do rozpoczęcia studiów wyższych.

Z jakich części składa się matura?

Matura to egzamin trudny, złożony z części pisemnej i ustnej. Uczniowie zdają przedmioty obowiązkowe oraz wybrane przez siebie. Struktura matury w roku 2023 wyglądała tak:

1. Matura pisemna obowiązkowa na poziomie podstawowym z trzech przedmiotów: języka polskiego, matematyki, języka obcego nowożytnego;
2. Matura pisemna obowiązkowa na poziomie rozszerzonym z jednego wybranego przedmiotu;3. Matura ustna obowiązkowa z języka polskiego oraz z języka obcego nowożytnego;
4. Matura pisemna nieobowiązkowa z dodatkowych wybranych przedmiotów ( maksymalnie pięciu – łącznie z przedmiotem wybranym na maturę pisemną obowiązkową abiturient ma prawo zdawać sześć egzaminów z przedmiotów dodatkowych).

Matura nie jest obowiązkowa. Uczniowie kończą szkołę ponadpodstawową i jako dowód ukończenia tego etapu edukacji otrzymują świadectwo ukończenia szkoły. Matura jest jednak niezbędna do podjęcia studiów wyższych.

Matura ustna z języka polskiego

W latach 2021-2022 ze względu na obostrzenia epidemiczne zrezygnowano z ustnej formuły matury. W roku obecnym ustna matura została przywrócona. W dodatku matura z języka polskiego po raz pierwszy odbyła się w nowej formule z podziałem na zadanie jawne i niejawne.

Zadanie jawne to zagadnienie z katalogu opracowanego przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i ogłoszonego w informatorze maturalnym dwa lata temu. Uczniowie mieli czas, aby dobrze przygotować się do rozwiązania zadań, które sprawdzały poziom znajomości lektur obowiązkowych.

Zdania niejawne maturzyści poznawali dopiero w dniu egzaminu. W wylosowanych pytaniach musieli oni odpowiedzieć na zadany problem, który oparty był na tekście kultury dołączonym do pytania. Mówiąc o tekstach kultury mamy na myśli zarówno teksty literackie, jak i artykuły prasowe, blogi, inne teksty językowe oraz dzieła ikoniczne (np. obraz, rzeźba, budowla).

Matura z języka polskiego trwa 30 minut, z czego 15 minut to czas na przygotowanie odpowiedzi. Uczeń może zdobyć maksymalnie 30 punktów.